VLADIMIR PRELOG /nobelovac/

7. januar 1998.

Urbano selo: NOBELOVAC IZ SARAJEVSKE ULICE JOSIPA ŠTADLERA

Jučer je napokon postavljena spomen ploča na rodnu kuću Vladimira Preloga nobelovca rođenog u Sarajevu ( ulica Josipa Štadlera).
Za razliku od drugog bh. nobelovca Ive Andrića o Prelogu se u ovom gradu vazda malo znalo, a još manje pričalo, što recimo nije bio slučaj sa Zagrebom.
Vladimir Prolog je rodjen 1906. godine u Sarajevu.
Srednju školu je zavrsio u Zagrebu, a univerzitetsko obrazovanje je stekao na Češkom institutu za tehnologiju u Pragu, 1929. godine.
Univetzitetska i naučno-istrazivacka karijera Vladimira Preloga bila je blisko vezana za velikog učenjaka Leopolda Ružičku, koji mu je bio i profesor na studijama.
Ručička je Preloga na početku Drugog svjetskog rata spasio tako što ga je pozvao da radi u Federalnom institutu tehnologije u Cirihu (ETH), gdje je u cijelosti razvio svoj naučni potencijal, na temelju čega je 1975. podijelio Nobelovu nagradu za hemiju sa australijskirn naučnikom J.W. Comfothom.
Ipak, što bi se reklo -bolje ikad’ nego nikad-
Zahvaljujući Napretkovoj ideji i Vladi Kantona Sarajevo sada će te prolazeći kroz Štadlerovu ulicu nekom prijatelju iz daljine ili običnom turisti, spomenuti da je o onoj žutoj zgradi pored Švicarske ambasade rođen nobelovac Vladimir Prelog, sin Milana Preloga sarajevskog historičara.
Pošto će te se teško sjetiti da kažete i nešto o simetriji i redu u svijetu kiralnih i asimetričnih hemijskih spojeva ili fenomenu sekundarnog deuterijskog izotopnog efekta, možete jednostavno nakon osnovnih informacija dodati i to da je u istoj kući sniman Otac na službenom putu…O tome će te sigurno znati mnogo više…
Ono što mi kao Sarajlije ipak ne bi smjeli zaboraviti ovm Sarajliji – građaninu svijeta -je to da je za razliku od reditelja filma snimanog u njegovoj kući, ovaj nobelovac u ratnim godinama često apelirao za prestanak granatiranja Sarajeva.

Postavljeno u 17:05, 29 komentar(a), print, #